تراشه ۳ نانومتری TSMC محصول جدید این شرکت تایوانی است که بهزودی بهعنوان یک نیمههادی وارد رقابت با اینتل در دنیای تراشههای سیلیکونی خواهد شد.
تراشه ۳ نانومتری TSMC و برنامهای که برای تولید انبوه آن وجود دارد، خیز بلند این شرکت تایوانی برای تاثیرگذاری هرچه بیشتر بر بازار سختافزار و محصولات نیمههادی یا نیمهرسانا محسوب میشود. این شرکت در طول سالهای اخیر در تولید قطعات نیمههادی بسیار فعال بوده؛ بهگونهای که در حال حاضر میزان سرمایهگذاری TSMC در بخش تحقیق و توسعهی تراشههای سیلیکونی حتی از رقیب پرآوازه خود یعنی اینتل هم بیشتر است.
تازهترین تلاش TSMC برای تسخیر دنیای تراشههای سیلیکونی را میتوان در ساخت کارخانهای برای تولید انبوه تراشه ۳ نانومتری مشاهده کرد؛ هدفی که قرار است در سال ۲۰۲۳ میلادی به انجام برسد. البته فرایند تولید نسل جدید نیمههادی و تراشه سیلیکونی این شرکت تایوانی از سال ۲۰۲۲ آغاز میشود و یک سال پس از آن شکل کاملا تجاری به خود میگیرد.
برای ساخت کارخانهی تولید تراشه ۳ نانومتری، TSMC زمینی به مساحت ۳۰ هکتار را در بخش جنوبی پارک علم و فناوری تایوان خریداری کرده است. همچنین در حال حاضر ده هزار نفر برای کار در این کارخانه استخدام شدهاند. بنابراین برنامههای TSMC برای تولید انبوه نسل جدید نیمههادی سیلیکونی خود در طول سه سال آینده کاملا جدی به نظر میرسد.
محلی که برای تولید انبوه تراشه ۳ نانومتری TSMC در نظر گرفته شده، تقریبا همان مکانی است که تراشه ۵ نانومتری این شرکت در آن تولید میشود. در مجموع قرار است سرمایهای حدود ۱۹/۵ میلیارد دلار برای انجام این پروژه صرف شود. باتوجه به عملکرد مثبت مالی TSMC در طول چند سال اخیر، تکمیل چنین پروژههای پرهزینهای چندان عجیب یا بلندپروازانه به نظر نمیرسد.
این شرکت تایوانی در سه ماههی سوم سال مالی ۲۰۱۹ موفق به کسب درآمد خالص ۹/۳۹۶ میلیارد دلار شد. درحالیکه درآمد خالص سه چارک نخست امسال این شرکت ۲۴/۲۳۸ میلیارد دلار بوده است؛ رقمی که رشد یکونیم درصدی را براساس مقیاس سال به سال نشان میدهد.
در طول این مدت سهم تراشه ۷ نانومتری TSMC از کل فروش محصولات نیمه هادی آن ۲۷ درصد بوده است. سهم تراشه ۱۰ نانومتری و ۱۶ نانومتری این شرکت از کل فروش محصولات نیمه رسانا هم در طول بازه زمانی مشابه به ترتیب ۲ درصد و ۲۲ درصد اعلام شده است. همچنین سهم تراشههای سیلیکونی پیشرفته از درآمد محصولات نیمه رسانا TSMC در طول سه ماههی مالی نخست امسال هم ۵۱ درصد اعلام شده است. تراشههای مذکور مدل ۱۶ نانومتری و بالاتر از آن را در بر میگیرد.
بهطور حتم این اعداد و ارقام اعتماد به نفس بیشتری به TSMC برای آغاز پروژهی تولید تراشه ۳ نانومتری میدهد. در ساخت این تراشه قرار است از تکنولوژی لیتوگرافی ماورابنفش حداکثری یا EUV استفاده شود. این شرکت تایوانی پیش از این در فرایندی ساخت نیمه هادی ۵ نانومتری و ۷ نانومتری پلاس خود هم از همین تکنولوژی بهره گرفته بود.
در حال حاضر TSMC بر فرایند تولید انبوه تراشه ۵ نانومتری خود متمرکز است. این فرایند قرار است در نیمه نخست سال ۲۰۲۰ تکمیل و نهایی شود. کارخانه تولید تراشه ۵ نانومتری TSMC در سال ۲۰۱۸ و در زمینی به مساحت ۴۲ هکتار به بهرهبرداری رسید. در این کارخانه محوطهای به اندازهی ۱۶۰ هزار متر مربع بهعنوان محل ساخت محصولات نیمه هادی مورد استفاده قرار گرفته است که توانایی تولید بیش از یک میلیون محصول را در طول ماه دارد. هر سه فاز این مجموعه تا سال ۲۰۲۱ تکمیل خواهد شد و برای چهار هزار نفر فرصت شغلی ایجاد میکند.
یکی از نکات مهمی که میتوان در پروژهی تولید تراشه ۳ نانومتری TSMC به آن توجه داشت، دورهی دو سالهای است که این شرکت بهعنوان عمر مفید هر نسل از نیمه هادی یا تراشه سیلیکونی جدید خود در نظر میگیرد. این شیوه از اواخر سال ۲۰۱۴ و از زمان تراشه ۲۰ نانومتری TSMC مورد استفاده قرار گرفت و پس از آن به شکل منظم پیگیری شده است. این در حالی است که اینتل برای تراشه ۱۰ نانومتری و ۱۴ نانومتری خود شیوهی بلندپروازانهتری را انتخاب کرده و به ترتیب سراغ مقیاس ۲/۷ برابر و ۲/۵ برابر رفته است.
با این حال، همانگونه که در مطلب مربوط به گزارش مالی اخیر اینتل اشاره شد، این شرکت قصد دارد به همان دورهی دو سالهی عمر مفید محصولات خود در بازار سختافزار کامپیوتر بازگردد و این شیوه را حداقل در مورد چند تراشه سیلیکونی جدید خود پیاده کند. بهعنوان مثال فرایند عرضهی نیمه هادی ۷ نانومتری اینتل برای سه ماههی چهارم سال مالی ۲۰۲۱ برنامهریزی شده است.
اگر اینتل همین سیاست را در پیش بگیرد، در سال ۲۰۲۳ شاهد ورود همزمان دو تراشه ۳ نانومتری TSMC و ۵ نانومتری اینتل در بازار قطعات کامپیوتر خواهیم بود؛. رقابتی که میتواند بسیار جالب و تماشایی باشد. بهخصوص در زمانیکه اینتل با اعلام برنامههای آتی خود این ادعا را مطرح کرده است که قصد دارد به روزهای خوب گذشته بازگردد و پیشتازی بیچونوچرا در بازار پردازنده را از رقیبان خود پس بگیرد.
در این میان نباید از حضور سایر شرکتها در بازار قطعات نیمه رسانا و تراشههای سیلیکونی غافل شد. بهعنوان مثال سامسونگ قصد دارد تولید تراشه ۳ نانومتری اختصاصی خود را از سال ۲۰۲۱ آغاز کند. در این تراشه از فناوری موسوم به مدخل چندطرفه یا GAA استفاده شده است. با این حال نمیتوان کیفیت و چگالی نیمه هادی ۳ نانومتری سامسونگ را با محصول مشابه TSMC یکی دانست. این شرکت تایوانی و اینتل در ردهی بالاتری نسبت به سامسونگ با یکدیگر به رقابت میپردازند.
تراشه ۵ نانومتری سامسونگ تنها بهعنوان نسخهی بهینهسازیشدهای از تراشه ۷ نانومتری آن شناخته میشود؛ روندی که انتظار میرود در تراشه ۳ نانومتری این شرکت هم ادامه یابد. بنابراین سامسونگ هنوز راه درازی برای عرضاندام در برابر رقیبان سرسخت خود پیش رو دارد.
حضور جدی TSMC و اینتل در بازار تراشه سیلیکونی و محصولات نیمه هادی را میتوان در میزان سرمایهگذاری این دو شرکت هم مشاهده کرد. در سال ۲۰۱۹ شاهد پرداخت هزینهای حدود ۱۶ میلیارد دلار توسط اینتل دراینزمینه بودیم. علاوه بر آن اینتل بهتازگی اعلام کرده است که قصد دارد ظرفیت تولید امسال خود را به میزان ۲۵ درصد افزایش دهد. امری که در سال ۲۰۲۰ با یک جهش ۲۵ درصدی دیگر همراه خواهد شد. بخشی از افزایش ظرفیت تولید اینتل را ساخت محصولات نیمه هادی در طول هر ماه تشکیل میدهد.
در طرف دیگر رقابت هم TSMC میزان سرمایهگذاری برای توسعهی فعالیتهای خود را امسال به اندازهی ۴ میلیارد دلار افزایش داده است. به این ترتیب هزینههای این شرکت در سال ۲۰۱۹ بین ۱۴ تا ۱۵ میلیارد دلار برآورد میشود. این امر بهدلیل افزایش تقاضای بازار قطعات کامپیوتر صورت گرفته است و میتوان انتظار داشت که در طول چند سال آینده با همین شیب صعودی ادامه یابد.
منبع:zoomit